Fumo-terro(-escalarello)
Fumaria capreolata
Papaveraceae Fumariaceae
Àutri noum : Fum-de-terro, Pan d'aucèu, Embriago, Mau-de-tèsto, Tarabustello.
Noms en français : Fumeterre grimpante, Fumeterre blanche.
Descripcioun :Aquesto fumo-terro, que vèn dins lis ouraias e lis escoumbre un pau fres, pòu èstre proun grando (>1m). Se recounèis à si lòngui flour (>1cm) qu'an de gròssi sepalo blanco (fotò). Lou bout de la flour èi vióulet à negre ço que fai uno meraviho de coulour. Li fueio soun largamen divisado.
Usanço :Sa cousino Fumaria officinalis es uno planto vertuouso, pèr d'ùni sarié parié pèr aquelo planto mai la causo èi pas estado proun estudiado.
Port : Erbo
Taio : 20 à 100 (200) cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Fumaria
Famiho : Papaveraceae
Famiho classico : Fumariaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Blanco Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
- Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Fumaria capreolata L., 1753
Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753